(मेरो बाउको दिगो बिकास - भाग १ )
नल्का गाढे पछी
आइ ए को प्रैभेट फर्म लगाउने चक्करमा पाल्पा क्याम्पसको सयर बढेसङै मेरो बाउको मुखबाट परिवर्तनकरी शब्दहरु बढीनै सुनिन थालेक थिए। त्यो बेलाका गफ सुन्दा त समाजवाद भन्ने कुरो बासको तामा पलाये जस्तै एकै रातम देखिएला जस्तो लाग्थ्यो तर के को हुनु तिस बर्षमा पनि निहुरोको मुन्टो जती पनि देख्न पाएको होइन। कुरोको चुरो के भनेनी गाउ भरी पानीको अभाव, हाम्रोमा नहुने कुरै भएन। साँझ परेपछी अगेनाको छेउमा दैनिक कचहरी, बाउ र हजुरबाउका आफ्नै धिपी, अरुका कुरै नसुन्ने अनी समाधान शुन्य।
गाग्राको मोल घैटोले खान्छ भन्दै एकदिन बाउले हजुरबाउलाई राम्रै खर्च गर्न सहमत बनाए। दुई चार दिनमै नयाँ खिचडी पाक्दै गरेको अनुभव गर्न थालियो। डकर्मिहरु घरमानै आइ रन्दा र बशिला चलाऊन थाले। बाउ र हजुरबाउ छेउमा बसी आउने जानेहरु सँग लगानी बिना प्रतिफल नआउने र काम गर्दा दिर्घकालिन सोंच राख्नु पर्ने भन्थे। हेर्दा हेर्दै पानी बोक्ने ठेला (वगन) तयारभो, घरमा चम्किला तामा र पित्तलका गाग्री थपिए। मन बढाये, खर्च बढाये, पानीको धारा सम्मको बाटो बढाए। तेत्रो ठेला कसले तान्न सक्ने अनी एउटा भुस्तिघ्रे भर्ना गरे, पानी बोक्न नपरे पछी दङ्ग आमा काकी हरु उस्लाई बिहानको चिया खाजा देखी खाना सम्म मा जुट्न थाले। बाउ चाँही आफ्नो अक्किलले कामगरेको भन्दै प्रशन्सा खोज्थे।
घरभित्र सुन्न नपाएनी खर्चको कुरा बाहिरतिर ठट्टाको बिषय भाईसकेका थिए, फलनाले दुध भन्दा महँगो पानी प्रयोग गर्छ भन्थे। हुन पनि किन नहोस लगानी, ज्याला, मर्मत सन्भार अनी लडेर कुचिएका गाग्रिको टाल्टुल। चाडबाड र शनिबारको दिन पानीको माग बढेसङै ज्याला बड्थ्यो। ब्यक्तिगत प्रयोगमा अल्ली बढी खर्च हुने भये चुरोट् बिढिको थप् ब्यबस्था आँफै गरिदिनु पर्थ्यो। तेसैले होला यसले बोकेको पानीले नुहाउन भन्दा त भन्दै काका टावेल बोकेर बिहानै कता निक्लन्थे।
खै काकालाई के जङ चलेछ कुन्नी एक पटक खस्यौली तिर बाट फर्कदा एक भारी नल्का (पोलिथिलिन पाइप) बोकेर आए। बाउ र हजुरबाउसँग त आँखा तरा तर मात्रै थियो तर मसँग भने सुस्त सुस्त हेर केटा अब यो नल्का बिछ्याएर घरमै ट्यन्कि बनाउने भन्थे। भुबनोट्को उस्तो राम्रो ख्याल नभएर होला काका पानी ल्याउन सकिनेकुरामा पूर्ण आस्वास्त चाँही देखिदैनथे तर पनि पानीको भन्डार् समुन्द्रमा भये पनि मुल भने हिमाल पहाडमै हुन्छ भनेर गफ दिन्थे। दुई दिन पछी सानो खोबिल्टोमा जोडेको पैप घरतिर तान्दै गर्दा मै फुचचे सँग भये पनि जस अपजस्को सारथी खोज्दै थिए।
तिर्तिरे पानी पाइप बाट घरमा झरेसङै काका र बाउ को हल्का सितयुध्य महसुस गर्न सकिन्थ्यो। एक्दिन स्कुल बाट फर्कदै गर्दा घरमा गाग्री जती tamata लाई बेच्दै थिए भने ठेला चिरेर दाउरा बनाउदै थिए। तेही धारोमा नुहाउदै हजुरबाउ भन्दै थिए देखिस केटा पाको काम !